Djis imagina’Bo cu B’a studia duro, consecuentemente ta gana un bon salario cu a permiti’Bo cumpra un cas di cunucu modesto y un auto economico. Asta Bo ta resta placa pa spar pa cos bunita of tempo dificil. Y imagina’Bo cu Bo ruman chikito a caba di cumpli 18 aña, a haya un bon trabou y cu su prome salario di biaha a cumpra un Hummer cu ta gasta Afl. 100 na gasolin den tres dia. Bo no ta hay’e sabi, pero…Bo ruman ta ‘adulto’ y no ta permiti Bo ‘metemento’. Poco despues e ta cumpra un cas di dos piso cu cura grandi y piscina. Pa tur e trabou e ta tuma un hardinero den servicio mas un ayudo den cas. Riba dje e ta manda su dos yiunan International School. Den poco tempo el a yega na fin di su posibilidadnan financiero: dentro di apenas cinco dia casi henter su entrada ta bay na paga gasto. E ta resta apenas suficiente pa cuminda. Riba Bo conseho pa baha gasto y busca un auto, cas y scol mas barata y kita personal e ta reacshona rabioso: hamas y nunca!

Mientrastanto su Hummer tin un problema serio y ta rekeri un reparashon intensivo. Su cas tin necesidad grandi di mantenshon, e sistema di riool a daña y su personal ta pidi aumento di salario. Den combinashon cu ‘schoolgeld’ e ta confronta problema financiero serio. Imagina’Bo cu Bo ruman ta desespera y ta bin cerca Bo pa ayudo. Kico ABO ta haci? Bo ta yud’e cu Bo placa cu Bo ta gana y spar cu Bo sodo, djis pasobra e ta Bo ruman chikito? AMI no ta kere! Ken ta yuda un persona financieramente sin mas cu ta hiba un estilo di bida di cual tur hende sa cu nunca e por paga riba su mes? Pues, Bo ta nenga di yud’e tanten cu Bo ruman no ta scohe pa un estilo di bida mas modesto.

Seguidamente Bo ruman ta bay banco y ta logra di haya prestamo nobo pa paga gasto. Pero e pago di interes extra ta haci cu e ta cay mas pisa ainda den debe. Nan ta bira asina pisa cu al fin y al cabo e ta bin cerca Bo atrobe pa ayudo. Bo ta dispuesto, pero solamente bou di e condishonnan bieu cu Bo a yega di dun’e cada bes atrobe. Pero e ta sigui nenga, cu consecuencia cu su situashon ta sali mas for di man ainda.

Te cu…ta bin un crisis den cual e ta perde su trabou y entrada. E no por paga ni su debe ni e interes na Banco y tampoco ta haya otro prestamo. Den su maximo desesperashon e ta bati Bo porta atrobe pa ayudo. Kico Bo ta haci? Di mes Bo lo yud’e como ruman, pero…Abo tambe ta sufri e consecuencianan di e crisis y ta haya menos entrada. Pues, Bo ta yud’e bou di e condishon sine qua non, cu por fin e mester pone di biaha TUR conseho cu Bo a dun’e aña den aña fo, den practica. Y en berdad, e biaha aki sí, como cu no tin otro escapatorio, Bo ruman ta scohe di guli manda’bou!

Awor…imagina’Bo cu Abo ta Hulanda y Bo ruman terco ta Aruba. Y imagina’Bo tambe cu tur e añanan cu Bo a adverti Bo ruman y a dun’e conseho, tur su bon amigonan tambe a adverti’e continuamente. Pa Aruba eseynan tawata Conseho di Consulta, Servicio Central di Accountant, Controlaria General, Banco Central, Comishon Financiero, Comishon Nashonal pa Finansas Publico, Fondo Monetario Internashonal, etc. Structuralmente tur nos gobiernonan consecutivo a tira literalmente tur e bon consehonan (caro!) aki den bari sushi. Nan tawata sa miho y…”nos mes por!” Pues no! Consecuencia di e posishon terco y iresponsabel tawata entre otro: finansas publico totalmente den ruina, fayo structural den cuido social, enseñansa, combatimento di criminalidad y infrastructura, ademas di daño serio na medio ambiente.

Pesey no ta dificil pa imagina cu mescos cu e ruman chikito mester haci algun paso atras pa sobrebibi, cu Aruba tambe mester retrocede varios paso y baha su gastonan drasticamene si e kier bin sikiera na remarke di ayudo financiero pa sobrebibi. Den esey no por tin ningun luga pa grupo den comunidad, maske con importante, pa scapa di e ‘adaptashon’ aki. Al fin y al cabo hopi hende na Aruba ta carga co-responsabilidad pa e situashon financiero-economico actual, sea pa nan comportashon oportunista di vota y/of e buscamento intensivo di privilegio. Riba dje, e grito di politico cu e condishonnan ta afecta ‘nos autonomia’, no mester ta dirigi na e ruman grandi, sino na e ‘adulto’ chikito cu nunca kier a scucha ni e bon consehonan di su miho amigonan.