De VakMinFin doet voorkomen dat Nederland de verschrikkelijke boeman is en het arme kleine Aruba de benodigde hulp onthoudt. Daarmee speelt hij de huidige Arubaanse (AVP-)regering in de kaart. Die misleidt de Arubaanse bevolking al jaren op dezelfde grond en wijst daarbij steeds weer met de beschuldigende vinger naar Big Brother Nederland. Want wat is het geval? Er zijn duidelijke afspraken tussen Nederland en Aruba dat Nederland inderdaad Aruba helpt met het verkrijgen van ‘goedkope leningen’, MITS Aruba voldoet aan TWEE belangrijke voorwaarden.
De eerste voorwaarde betreft het geleidelijk verlagen van het begrotingstekort tot eindelijk begrotingsoverschotten worden gerealiseerd. Nederland heeft daarbij niets opgelegd, maar aangenomen en vastgelegd hetgeen Aruba zelf als haalbaar heeft voorgesteld. Tot nu toe heeft Aruba aan deze afspraak kunnen voldoen, grotendeels dankzij een boekhoudkundige truc (SVB-‘geschenk’ van Afl. 64 miljoen) en verschillende grote incidentele meevallers.
Maar aan de tweede voorwaarde heeft Aruba in geen enkel opzicht voldaan. Het gaat hierbij om het realiseren van ‘duurzame overheidsfinanciën’. Daarbij is onder meer het verlagen van de personeelskosten (en dus van het personeelsbestand) essentieel. Ondanks de toezegging dat deze jaarlijks met 5% zouden afnemen, is hier helemaal niets van terechtgekomen. Integendeel! Op een onbetekenende uitzondering na zijn de kosten alleen maar toegenomen.
Zonder de daadwerkelijke uitvoering van deze laatste afspraak heeft financiële hulp in de vorm van zachte leningen geen enkele zin. Integendeel: de noodzaak om noodzakelijke maatregelen te treffen wordt zo weer uitgesteld. Zodoende wordt alle extra hulp weer opgeslorpt door de blijvend toenemende personeelskosten onder meer door de jaarlijkse verhoging van premies met Af. 300,- vanaf 2017 tot en met 2024. Alleen dit al verhoogt de jaarlijkse personeelskosten uiteindelijk met omstreeks Afl. 60 miljoen. Zolang de overheid niet drastisch snijdt in dit soort kosten, zal geen enkele hulp blijvend effect sorteren. De houding van Nederland is er dan ook op gericht om de Arubaanse politiek te doen inzien dat het vasthouden aan de traditie van politieke patronage niet meer getolereerd wordt. Voor de Arubaanse gemeenschap betekent dit een welkome rem op de ongebreidelde groei van de kosten van het ambtenarenapparaat.
De decennialange dringende aanbevelingen van onze eigen RvA, SER en ARA alsmede van de CBA en het IMF om het personeelsbestand terug te brengen stuitten altijd op smoesjes van politici dat dit zou leiden tot sociale problemen. Maar…indien deze politici in 2006 het advies hadden gevolgd van de door hen zelf ingestelde National Commission on Public Finance (NCPF) om de zoveelste problematische financiële situatie op te lossen bestond er nu al lang geen probleem meer. De NCPF adviseerde namelijk om de ongelimiteerde personeelsbenoemingen door de regering te beperken tot een laag percentage. Er hoefde dan zelfs niemand ontslagen te worden. Binnen 3 jaar zou dit leiden tot een begrotingsoverschot van Afl. 25 miljoen. Maar ook dit mooie vooruitzicht mocht niet baten. Na 3 jaar ongewijzigd personeelsbeleid sloot de (MEP-)overheid de boeken af met een begrotingstekort van Afl.150 miljoen.
Het uit zuiver electorale overwegingen ongelimiteerde benoemingsbeleid in de 8 jaren daarop en het blijven vasthouden aan achterhaalde bezoldigings- en pensioenregelingen, waardoor de personeelskosten onbeheersbaar stegen, is dus een bewuste keus van de politiek zelf. Hierdoor moet heel Aruba decennialang op grote blaren zitten. Indien Nederland onder deze zelfde omstandigheden er aan mee zou werken Aruba goedkope leningen te verschaffen, dan zou dit er alleen toe bijdragen dat die blaren steeds pijnlijker worden en er langer over zouden doen om te helen.