Zelden is in Aruba zoveel publieke verontwaardiging geweest over een misdaad. Het loog er ook niet om. Twee dode kinderen, waarschijnlijk als gevolg van mishandeling. Burgers, stichtingen en instanties buitelden over elkaar om uiting te geven aan hun boosheid, zorg en frustraties. Daarbij vielen twee zaken op. Blijkbaar staat dit geval van kindermishandeling niet op zichzelf en vindt er heel veel meer plaats zonder dat er effectieve actie van zorginstanties plaats vindt. En op de tweede plaats verschoont iedereen zich van het wijzen naar schuldigen. En dus verandert er niets want niemand voelt zich aangesproken. Als we niet oppassen, dan is dit over 3 weken vergeten en gaat het leven als vanouds door, net als dat het geval was met de recente moord op de Vuyst en de zelfmoord in Boca Mahos. We leren er dus weer niets van, alle oorzaken blijven intact en over een tijd vindt er weer een tragedie plaats die onze aandacht even opeist. Of zijn Roshendrick en Rishandroh toch niet voor niets gestorven en kunnen zij een begin betekenen van een ommekeer? De vraag is dan meteen…een ommekeer van wat?

Dat leidt automatisch tot de hamvraag: wie is hier schuldig aan? Stichtingen en overheidsinstanties die zich bezighouden met kinderbescherming en huiselijk geweld verschonen zich door te wijzen op het grote gebrek aan personeel en middelen. Maar…deze zorg uiten zij niet alleen nu, maar is reeds jaren en zelfs decennia hun overheersende klacht. Hun rapporten wijzen daar echter niet alleen op. Ook herhaalde waarschuwingen over de toenemende verpaupering die tot ernstige sociale problemen en zelfs criminaliteit leidt vormen een vast onderdeel. Maar ondanks alle noodkreten van alle instanties voor aandacht van de uiteindelijk verantwoordelijken, ministers en parlementariërs, gebeurde er decennialang…niets! En nog steeds weigert iedereen de schuld te leggen waar die hoort!

Tijdens het symposium van Stichting Deugdelijk Bestuur Aruba (SDBA) in september j.l. is met duidelijke cijfers aangetoond dat het (ondeugdelijk) bestuur van de afgelopen 30 jaar in Aruba ertoe heeft geleid dat jaarlijks honderden miljoenen florin wordt verspild aan overtollig personeel, een tekortschietend financieel beheer, de gevolgen van gefaalde en verdachte projecten en de enorme rentebetalingen wegens opgebouwde schulden. Al dit geld wordt grotendeels onttrokken aan de overheidsdepartementen of wordt verkregen uit leningen die de overheidsverplichtingen onhoudbaar zwaar belasten. De departementen ontvangen daardoor structureel onvoldoende geld om capabel personeel aan te trekken en hun beleid naar behoren uit te voeren. Zolang niets wordt gedaan om die oorzaken systematisch te benoemen en weg te werken, zullen alle goede intenties tot geen enkele verandering leiden. Er is namelijk onder de huidige omstandigheden gewoon geen geld om behoorlijk beleid te voeren. Integendeel, door het rampzalige financiële beleid van het laatste AVP-bewind komt er de komende 20 jaar (!) door de aflossing van de PPP-projecten nòg minder geld beschikbaar om zodoende aan alle rente- en schuldverplichtingen te voldoen.

Het gaat echter niet alleen om geld, maar ook om werkelijke aandacht van bestuurders voor de noden van de samenleving. Ook dat schoot de afgelopen 30 jaar in alle opzichten te kort. Het kan onmogelijk zo zijn dat wie de rapporten leest, zich daar ongevoelig voor opstelt en niets onderneemt. En toch is precies dat gebeurd. 30 jaar lang! En niemand die daarnaar fluit.

Indien we in aanmerking nemen hetgeen onder meer rapport Calidad en het WODC-rapport eensgezind naar voren brengen, namelijk dat het regeringsbeleid feitelijk wordt bepaald binnen de politieke partijen, dan kunnen we veilig stellen dat de politieke partijen die de afgelopen 30 jaar het beleid in Aruba hebben bepaald de hoofdschuldigen zijn van het echec in de financieel-economische en sociale sectoren. Zij dragen dus rechtstreeks schuld aan de omstandigheden die mede hebben geleid tot de dood van de twee peuters.

Maar niet alleen de politieke partijen treft blaam. Ook de traditie binnen families om schandalen binnenskamers te houden en de gewoonte van buren en andere ‘ingewijden’ om zich nergens mee te bemoeien ‘om problemen te vermijden’, maken dat wantoestanden voort kunnen woekeren. Want hoe kan het zijn dat niemand meldt dat een 3-jarig kind al 2 maanden spoorloos is?

Hoe ernstig de sociale situatie werkelijk is, valt niet vast te stellen. Want er bestaan gewoon geen betrouwbare gegevens. Wel ellenlange wachtlijsten van zware probleemgevallen. Daarmee wordt duidelijk hoe ‘de politiek’ gefaald heeft, want hoe kan beleid worden vastgesteld als er geen data zijn?

Niet voor niets beseffen de meeste partijen sinds kort dat het roer drastisch om moet. Jammer genoeg is de aangerichte schade door de politiek dusdanig, dat het decennia duurt voor de gevolgen allemaal opgeheven zijn. In de tussentijd kunnen we slechts hopen dat burgers, stichtingen en instanties zo goed mogelijk roeien met de riemen die zij hebben en dat de komende regeringen/bestuurders de streken van de afgelopen decennia totaal afzweren om het tij te keren. Dat is het minste wat zij kunnen doen om het offer van Roshendrick en Rishandroh enige zin te geven.