In haar beoordeling van de ontwerp-Landsverordening Begroting 2017 stelt de Raad van Advies (RvA) dat de verwachte economische groei van 5,7% die de regering hanteert veel te rooskleurig is. De Raad schaart zich achter de prognose van de Centrale Bank (CBA) die een bescheidener groei voorziet van slechts 0,4%. Hierdoor valt het BBP lager uit en stijgt de verhouding tussen schuld en BBP in negatieve zin. Voor de begroting heeft dit tot gevolg dat de totale voorziene belastinginkomsten omstreeks Afl. 130 miljoen lager zullen uitvallen. Deze verminderde inkomsten worden zelfs niet volledig gedekt door de verwachte ontvangsten uit de CITGO-Valero deals.
Voor de regering vormt dit een groot probleem, temeer nu vaststaat dat haar uitgaven in 2017 verder toenemen met Afl. 46 miljoen t.o.v. 2016. Ondanks alle beloften voor structurele verlaging van de personeelsuitgaven nemen deze weer licht toe, vereist de AZV een hogere landsbijdrage, nemen de rentelasten toe met Afl. 6 miljoen tot Afl. 215 miljoen terwijl de PPP-uitgaven Afl. 9 miljoen meer opeisen.
De RvA ziet als bijkomend probleem dat de regering haar 7 (vernieuwde) beleidsmaatregelen uit de ‘aangepaste meerjarenraming 2016-2020’ die extra financiële middelen moesten opleveren niet of onvoldoende heeft gerealiseerd. Er bestaan dan ook grote twijfels bij de RvA of de begrootte inkomsten worden behaald. Maar ook bij de Sociale Zekerheidsfondsen voorziet de RvA grote problemen. Zij benoemt onder meer naast de reeds genoemde groei van de landsbijdrage voor de komende jaren t.b.v. de AZV, de tekorten bij het ziektefonds van de SVB en de zeer hoge beheerskosten van verschillende fondsen onder de SVB.
De CAft heeft er voor gewaarschuwd de kosten voor de PPP-projecten niet hoger te laten stijgen dan 1,5-2% van de totale uitgaven van de collectieve sector van Aruba. De RvA voorziet echter dat deze uitgaven in 2019 meer dan 2,5x hoger uitvallen en 5,2% van de totale Landsuitgaven zullen bedragen. Dit gaat ten koste van de financiële flexibiliteit en bestedingsruimte van Aruba.
Al met al ziet de RvA de mogelijkheid van de regering om het begrotingstekort binnen het wettelijk bepaalde percentage van 0,5% te houden zonder verdere structurele bezuinigingsmaatregelen somber in. Op grond van eigen berekeningen komt de RvA op een begrotingstekort die bijna 6x hoger is en wel 2,8% van het BBP (niet inbegrepen het –onbekende- resultaat van de ATA). Zij voorziet dan ook dat de overheidsschuld verder stijgt en geeft aan dat deze slechts binnen een redelijke periode kan dalen indien Aruba volledig aan de normen van de CAft voldoet. Alleen dan komt zij namelijk in aanmerking voor herfinanciering van haar schulden via Nederland tegen een gunstiger rentetarief.
14 & 15 oktober 2016